Nhiều người có thói quen cầm điện thoại, lướt mạng xã hội hoặc xem video trước khi ngủ. Hậu quả là giấc ngủ chập chờn, khó sâu, sáng dậy uể oải. Nhưng có một thói quen đơn giản, tự nhiên hơn giúp bạn dễ ngủ và thư giãn đầu óc: đọc sách trước khi ngủ. Bạn có bao giờ thử đặt điện thoại xuống và mở vài trang sách nhẹ nhàng trước khi đi ngủ chưa? Đọc sách trước khi ngủ thực sự có tác dụng gì? Làm thế nào để chọn loại sách phù hợp, thời gian đọc bao lâu là tốt nhất?.
- Trà sen giúp ngủ ngon như thế nào? Cách làm trà sen tại nhà
- Bạn đã biết cách làm sao để ngủ ít nhưng không mệt chưa?
- Tiếng ồn trắng là gì? Nó mang lại lợi ích nào cho giấc ngủ?
Tham vấn chuyên môn bởi Dược phẩm Tuệ Tĩnh – TS. BS Nguyễn Thị Minh Thu , bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ lợi ích việc đọc sách, cách áp dụng đúng để giấc ngủ trở thành khoảng thời gian tái tạo năng lượng thực sự cho não bộ và tinh thần.
Vì sao đọc sách trước khi ngủ giúp ngủ ngon hơn?
Khi bạn đọc sách trước khi ngủ, não bộ dần chuyển từ trạng thái hoạt động căng thẳng sang chế độ thư giãn. Đọc sách chỉ 6 phút mỗi tối có thể giúp giảm đến 68% mức độ căng thẳng, hiệu quả hơn cả nghe nhạc hay đi dạo nhẹ. Ngoài ra còn một số lý do khác nữa như:
Giúp tách rời khỏi thiết bị điện tử
Ánh sáng xanh từ điện thoại và máy tính bảng ức chế quá trình sản xuất melatonin. Việc đọc sách giấy thay cho màn hình điện tử giúp hạn chế tác động này, cho phép cơ thể dễ dàng đi vào giấc ngủ tự nhiên hơn. Khi bạn dừng các kích thích điện tử và tập trung vào từng trang sách, nhịp tim chậm lại, cơ thể bắt đầu tiết ra serotonin và endorphin đều là hai hoạt chất giúp giảm lo âu và mang lại cảm giác dễ chịu.
Giúp tâm trí chuyển đổi sang trạng thái nghỉ ngơi
Hoạt động đọc kích thích trí tưởng tượng nhẹ nhàng, giúp bạn tạm rời khỏi lo toan của ngày dài. Đặc biệt, các loại sách tản văn, sách tự lực, truyện ngắn tích cực… giúp giảm hoạt động của hệ thần kinh giao cảm (liên quan đến căng thẳng), đồng thời tăng cường hệ phó giao cảm giúp cơ thể thư giãn và phục hồi.
Cải thiện chất lượng giấc ngủ về lâu dài
Thói quen đọc sách trước khi ngủ không chỉ giúp bạn dễ ngủ trong đêm đó mà còn lập trình lại đồng hồ sinh học. Khi cơ thể quen với việc đọc một chút trước khi đi ngủ, não bộ tự hiểu rằng đây là tín hiệu để chuẩn bị nghỉ ngơi, từ đó hình thành chu trình ngủ ổn định và sâu hơn.
Lợi ích của việc đọc sách trước khi ngủ
Việc duy trì đọc sách trước khi ngủ đều đặn không chỉ cải thiện giấc ngủ mà còn mang đến nhiều lợi ích cho hệ thần kinh và sức khỏe tinh thần.
- Giảm căng thẳng: Khi đọc sách, não bộ chuyển hướng tập trung khỏi lo âu và stress. Điều này làm giảm hoạt động quá mức của vùng hạch hạnh nhân – trung tâm điều khiển cảm xúc sợ hãi và căng thẳng. Kết quả là nồng độ cortisol trong máu giảm, tim đập chậm lại, giúp cơ thể sẵn sàng nghỉ ngơi.
- Cải thiện khả năng tập trung và trí nhớ: Khi đọc, bạn cần duy trì sự tập trung liên tục đó là một hình thức “thiền động”. Việc này không chỉ giúp bộ não rèn luyện khả năng ghi nhớ ngắn hạn mà còn cải thiện hoạt động vùng hippocampus, nơi xử lý trí nhớ dài hạn. Về lâu dài, đây là thói quen giúp chống lại suy giảm nhận thức và mất ngủ do stress.
- Hỗ trợ điều hòa cảm xúc: Những người thường xuyên đọc sách trước khi ngủ có xu hướng ngủ nhanh hơn, ít mộng mị và giảm cảm giác cô đơn. Khi não bộ tiếp nhận các nội dung nhẹ nhàng, tích cực, hệ thần kinh phó giao cảm được kích hoạt, tạo điều kiện cho cảm giác an yên và thư thái.
Những sai lầm thường gặp khi đọc sách trước khi ngủ
Nhiều người từng thử đọc sách trước khi ngủ nhưng lại thất bại, thậm chí còn thấy khó ngủ hơn. Lý do thường không nằm ở việc đọc, mà là cách đọc chưa đúng. Dưới đây là những sai lầm phổ biến mà bạn cần tránh:
- Đọc bằng điện thoại hoặc máy tính bảng: Ánh sáng xanh từ màn hình kỹ thuật số có bước sóng ngắn, ức chế mạnh quá trình tiết melatonin khiến người đọc khó vào giấc ngủ hơn. Ngoài ra, nội dung trên thiết bị điện tử thường kéo theo thông báo, tin nhắn hay mạng xã hội, khiến não bộ bị phân tán và kích thích trở lại. Kết quả là bạn rơi vào vòng luẩn quẩn: đọc không tập trung, ngủ không sâu.
- Đọc quá lâu hoặc đọc vào thời điểm quá muộn: Nhiều người cố gắng “đọc nốt chương cuối”, khiến não bộ duy trì trạng thái tỉnh táo đến tận khuya. Việc kéo dài thời gian đọc không chỉ làm giảm hiệu quả thư giãn mà còn rút ngắn thời lượng ngủ, dẫn đến mệt mỏi vào sáng hôm sau.
- Nội dung gây kích thích: Những nội dung có cảm xúc mạnh như sách kinh dị, truyện hành động hoặc tiểu thuyết đậm kịch tính. Những câu chuyện này khiến cơ thể tiết ra adrenaline là chất khiến tim đập nhanh, huyết áp tăng, và giấc ngủ trở nên xa vời hơn.
Cuối cùng, một nguyên nhân ít ai để ý là thiếu tính đều đặn. Nếu bạn đọc ngẫu hứng hôm có, hôm không thì cơ thể sẽ không hình thành phản xạ sinh học rằng “đọc sách là dấu hiệu chuẩn bị ngủ”. Việc này làm mất đi tác dụng điều hòa thần kinh của thói quen. Để đạt hiệu quả, hãy cố gắng duy trì thời điểm đọc cố định mỗi tối, biến nó thành phần không thể thiếu trong chu trình đi ngủ của bạn.
Cách đọc sách đúng trước khi đi ngủ
Không phải cứ đọc là tốt mà cách bạn chọn sách, thời gian đọc và môi trường cũng ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giấc ngủ.
Chọn loại sách phù hợp
Nên chọn các thể loại như:
- Sách tản văn nhẹ nhàng, sách truyền cảm hứng, sách tâm lý học ứng dụng tích cực.
- Truyện ngắn hoặc tiểu thuyết có nhịp kể chậm rãi, giúp thư giãn thay vì kích thích trí tò mò quá mức.
- Sách giấy hoặc sách in là lựa chọn tốt nhất, hạn chế sách điện tử để tránh ánh sáng xanh.
- Tránh đọc sách quá gay cấn, nội dung bạo lực hoặc đòi hỏi suy luận phức tạp đều là những thể loại này dễ khiến não bộ hưng phấn, làm bạn khó ngủ hơn.
Thời gian và tư thế đọc
- Thời gian lý tưởng: 15–30 phút trước khi ngủ.
- Tư thế: Nằm hơi nghiêng hoặc ngồi tựa lưng nhẹ, tránh nằm sấp hoặc đọc quá sát mắt.
- Khi cảm thấy mí mắt bắt đầu nặng, nên gấp sách lại thì đây là dấu hiệu cơ thể sẵn sàng ngủ.
Môi trường và ánh sáng đọc
- Duy trì ánh sáng vàng ấm, không quá chói, giúp mắt thư giãn và không ức chế melatonin.
- Phòng nên thoáng, nhiệt độ ổn định, tránh bật đèn trần mạnh hoặc để tiếng ồn lớn.
- Nếu dùng đèn đọc, nên chọn loại đèn có thể điều chỉnh hướng sáng để không chiếu trực tiếp vào mắt.
Harman Tuệ Tĩnh hỗ trợ giấc ngủ từ thảo dược tự nhiên
Giấc ngủ chất lượng không chỉ đến từ thói quen tốt như đọc sách trước khi ngủ, mà còn phụ thuộc vào khả năng phục hồi của hệ thần kinh sau ngày dài căng thẳng. Khi tinh thần khó thư giãn, việc sử dụng các giải pháp hỗ trợ từ thảo dược có thể giúp cân bằng tự nhiên tinh thần và thể chất. Một trong những lựa chọn đang được chú ý hiện nay là Harman Tuệ Tĩnh – sản phẩm hỗ trợ giấc ngủ được bào chế hoàn toàn từ dược liệu tự nhiên, an toàn và hiệu quả.
Harman Tuệ Tĩnh là sự kết hợp tinh tế giữa năm vị thuốc quý trong y học cổ truyền Việt Nam: Lạc Tiên, Vông Nem, Lá Sen, Xuyên Khung và Đinh Lăng.
- Lạc Tiên, Vông Nem, Lá Sen nổi tiếng với công dụng an thần, làm dịu hệ thần kinh, giảm lo âu và căng thẳng tâm lý. Sự kết hợp này giúp người dùng dễ dàng đi vào giấc ngủ, ngủ sâu và ít tỉnh giấc giữa đêm.
- Xuyên Khung và Đinh Lăng lại có tác dụng hoạt huyết, giúp máu lưu thông tốt hơn, đặc biệt là lên não. Khi tuần hoàn được cải thiện, não bộ nhận đủ oxy và dưỡng chất, từ đó giảm cảm giác nặng đầu, mệt mỏi và tăng khả năng tập trung vào sáng hôm sau.
Không giống các sản phẩm khác Harman Tuệ Tĩnh hoạt hỗ trợ cơ thể tự thư giãn, giảm kích thích thần kinh và phục hồi giấc ngủ sinh học vốn có. Nhờ vậy, người dùng có thể ngủ sâu, dậy tỉnh táo mà không cảm thấy mệt hay phụ thuộc vào sản phẩm. Được sản xuất theo quy trình kiểm định nghiêm ngặt, Harman Tuệ Tĩnh đáp ứng tiêu chuẩn an toàn dược phẩm, phù hợp cho người thường xuyên mất ngủ, khó ngủ, ngủ không sâu giấc hoặc chịu áp lực tâm lý kéo dài.
Thói quen đọc sách trước khi ngủ là một trong những phương pháp đơn giản, tự nhiên và hiệu quả nhất để chăm sóc sức khỏe thần kinh, cải thiện chất lượng giấc ngủ. Khi được thực hiện đúng cách, chọn sách phù hợp, duy trì thời gian đọc ổn định, kết hợp với không gian yên tĩnh và ánh sáng dịu không chỉ giúp dễ ngủ hơn mà còn tăng khả năng tập trung, giảm stress, ổn định cảm xúc.
Liên hệ hotline Dược phẩm Tuệ Tĩnh 1800 2295 (Miễn cước) hoặc đặt lịch khám tại Phòng khám YHCT Tuệ Tĩnh Đường TẠI ĐÂY để nhận tư vấn chuyên sâu và tận tâm nhất cho sức khỏe của bạn và gia đình.
