Rối loạn giấc ngủ không theo chu kỳ 24 giờ xảy ra khi đồng hồ sinh học không còn đồng bộ với môi trường bên ngoài. Tình trạng này có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm khó khăn trong việc duy trì giấc ngủ, cảm giác mệt mỏi kéo dài và giảm khả năng tập trung.
Vậy, tại sao chu kỳ giấc ngủ lại không tuân theo 24h? Hãy cùng với TS Dược Bùi Thị Bình – cố vấn chuyên môn của Công ty Dược phẩm Tuệ Tĩnh tìm câu trả lời qua bài viết này.
Giấc ngủ không theo chu kỳ 24 giờ là gì?
Rối loạn giấc ngủ không theo chu kỳ 24 giờ (N24SWD) là một tình trạng phức tạp, trong đó nhịp sinh học của cơ thể không khớp với chu kỳ ngày đêm tự nhiên. Những người mắc chứng này thường trải qua sự thay đổi liên tục về thời gian ngủ và thức dẫn đến việc họ có thể ngủ sớm hoặc muộn hơn một đến hai giờ so với lịch trình thông thường.
Hệ quả là sau một thời gian dài, nhịp sinh học của họ trở nên không đồng bộ với ánh sáng ban ngày, gây ra những biến động về cảm giác thèm ăn, tâm trạng và sự tỉnh táo.
Mặc dù có thể không biểu hiện triệu chứng trong một khoảng thời gian nhất định khi đồng hồ sinh học bắt kịp với ánh sáng ban ngày, nhưng tình trạng này có thể tái diễn, dẫn đến những khó khăn trong việc duy trì công việc, học tập và các hoạt động xã hội. Hơn nữa, việc không thể duy trì lịch trình ngủ-thức đều đặn có thể làm gia tăng nguy cơ trầm cảm và lo âu, do áp lực từ việc không hòa nhập với môi trường xung quanh.
Khác nhau giữa giấc ngủ không theo 24 giờ và các rối loạn nhịp sinh học khác?
Giấc ngủ không theo chu kỳ được phân loại là một trong sáu rối loạn giấc ngủ theo nhịp sinh học, chủ yếu do các yếu tố nội tại như di truyền hoặc khiếm khuyết trong hệ thống điều hòa nhịp sinh học, thay vì các yếu tố bên ngoài như lệch múi giờ hay làm việc theo ca.
Các rối loạn nội tại khác bao gồm rối loạn giai đoạn ngủ-thức muộn và rối loạn nhịp ngủ-thức không đều. Để cải thiện tình trạng này, người bệnh nên thiết lập lịch trình ngủ cố định, tăng cường tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên vào ban ngày và ban đêm nên hạn chế các thiết bị ánh sáng nhân tạo. Nếu tình trạng vẫn không cải thiện, việc tham khảo ý kiến chuyên gia hay nhà trị liệu về tâm lý giấc ngủ là rất cần thiết để có phương pháp điều trị hiệu quả.
Yếu tố nguy cơ dẫn đến chứng rối loạn này?
Mặc dù tình trạng giấc ngủ không theo chu kỳ 24 giờ chủ yếu xảy ra ở những người mù, nhưng vẫn có một số nhóm người sáng mắt có nguy cơ mắc cao hơn.
Liên quan tuổi tác và giới tính
Nam giới, đặc biệt là những người trong độ tuổi thiếu niên và đôi mươi, có xu hướng mắc giấc ngủ không theo chu kỳ 24 giờ cao hơn. Sự thay đổi hormone trong giai đoạn này có thể ảnh hưởng đến nhịp sinh học.
Sự thay đổi trong lịch trình làm việc
Những người làm việc theo ca hoặc có lịch trình làm việc không đồng nhất giữa các ngày đều dễ bị rối loạn giấc ngủ. Việc thay đổi giờ giấc làm việc có thể làm rối loạn nhịp sinh học tự nhiên, dẫn đến tình trạng giấc ngủ không theo chu kỳ 24 giờ.
Yếu tố ảnh hưởng bởi tâm lý
Stress và lo âu có thể làm gia tăng sự khó khăn trong việc duy trì lịch trình ngủ-thức đều đặn. Tình trạng tâm lý không ổn định có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và nhịp sinh học.
Nguyên nhân gây ra giấc ngủ không theo chu kỳ 24h là gì?
Rối loạn giấc ngủ không theo chu kỳ 24 giờ (N24SWD) là một tình trạng ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại, đặc biệt là ở những người mù hoàn toàn. Theo các nghiên cứu, khoảng 50% người mù mắc chứng rối loạn này do thiếu ánh sáng đầu vào, điều này dẫn đến việc đồng hồ sinh học nội tại không thể điều chỉnh theo chu kỳ ngày đêm tự nhiên.
Mặc dù không phải tất cả người mù đều gặp phải N24SWD, nhưng những người vẫn có khả năng cảm nhận ánh sáng ở một mức độ nhất định thường ít bị ảnh hưởng hơn. Đối với nhiều người mắc chứng này, nhịp sinh học có xu hướng nhanh hơn khi họ đi ngủ vào ban ngày và chậm lại khi đi ngủ vào ban đêm. Điều này khiến cho lịch trình ngủ-thức của họ trở nên không ổn định và dễ bị gián đoạn.
Tuy nhiên, tình trạng này thường bị chẩn đoán nhầm với các rối loạn giấc ngủ khác, dẫn đến việc nhiều người sống chung với giấc ngủ không theo chu kỳ 24 giờ trong nhiều năm trước khi được chẩn đoán chính xác.
Một điểm đáng chú ý là một tỷ lệ lớn những người sáng mắt mắc N24SWD cũng được chẩn đoán mắc các rối loạn sức khỏe tâm thần như trầm cảm nặng, rối loạn lưỡng cực hoặc rối loạn ám ảnh cưỡng chế. Thêm vào đó, việc thức khuya kéo dài và tiếp xúc quá nhiều với ánh sáng vào ban đêm cũng có thể dẫn đến sự phát triển tự nhiên của chứng rối loạn này.
Tình trạng rối loạn giấc ngủ có điều trị được hay không?
Rối loạn giấc ngủ không theo chu kỳ 24 giờ (N24SWD) thường được xem là tình trạng kéo dài, nhưng điều này không có nghĩa là không thể điều trị. Nhiều phương pháp điều trị hiện có có thể giúp khôi phục nhịp sinh học 24 giờ, mang lại hy vọng cho những người mắc hội chứng này.
Một trong những cách hiệu quả nhất để cải thiện tình trạng là thông qua việc bổ sung melatonin hoặc sử dụng thuốc chủ vận thụ+ thể melatonin như tasimelteon, đã được FDA phê duyệt.
Liệu pháp ánh sáng mạnh vào buổi sáng cũng là một lựa chọn đáng xem xét. Ánh sáng tự nhiên có tác dụng mạnh mẽ trong việc đồng bộ hóa đồng hồ sinh học và có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Giấc ngủ không theo chu kỳ đang trở thành một vấn đề ngày càng phổ biến trong cuộc sống hiện đại, đặc biệt khi nhiều người phải đối mặt với căng thẳng và áp lực từ công việc và cuộc sống hàng ngày. Bên cạnh việc duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý và tập thể dục đều đặn, việc sử dụng các sản phẩm hỗ trợ từ thiên nhiên cũng là một giải pháp hiệu quả giúp cải thiện tình trạng mất ngủ do nhịp sinh học bị rối loạn.
Harman Tuệ Tĩnh là sự kết hợp hoàn hảo của 05 loại thảo dược tự nhiên: Vông nem, Lá sen, Lạc tiên, Xuyên khung và Đinh lăng. Sản phẩm này không chỉ hỗ trợ an thần mà còn giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, giảm căng thẳng và lo âu.
Một trong những lợi ích đáng chú ý của Harman Tuệ Tĩnh là khả năng hỗ trợ giấc ngủ sâu và an thần. Sản phẩm giúp thư giãn cơ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho giấc ngủ ngon và không gián đoạn. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh ngày nay, khi nhiều người phải đối mặt với áp lực công việc và cuộc sống, dẫn đến tình trạng mất ngủ kéo dài.
Hơn nữa, Harman Tuệ Tĩnh an toàn và không gây tác dụng phụ, là lựa chọn nhẹ nhàng cho cơ thể so với các loại thuốc ngủ hay thuốc an thần thông thường. Việc sử dụng sản phẩm chiết xuất từ thảo dược tự nhiên không chỉ giúp cải thiện giấc ngủ mà còn giảm thiểu nguy cơ gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn.
Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về giấc ngủ không theo chu kỳ hay muốn tìm hiểu thêm về Harman Tuệ Tĩnh, hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua hotline tư vấn miễn phí: 1800 2295.
