Trà là một trong những loại đồ uống phổ biến nhất được nhiều người lựa chọn nhờ khả năng giúp tỉnh táo và hỗ trợ tập trung. Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích, không ít người sau khi uống trà, đặc biệt vào buổi chiều tối, lại gặp tình trạng khó ngủ, ngủ chập chờn hoặc mất ngủ. Điều này làm dấy lên thắc mắc: trong trà có chất gì gây mất ngủ? và làm thế nào để sử dụng trà mà không ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
- Giấc ngủ lâu hơn, bạn đã sẵn sàng đón nhận chưa?
- Hoạt động giấc ngủ như nào, khám phá khoa học giấc ngủ?
- Giấc ngủ tiêu tốn calo bao nhiêu cho mỗi đêm?
Dược phẩm Tuệ Tĩnh và cố vấn TS. BS Nguyễn Thị Minh Thu qua bài viết dưới đây sẽ giúp bạn có thêm những thông tin hữu ích nhất để có thể trả lời cho câu hỏi liệu trong trà có chất gì gây mất ngủ như vậy, sự khác biệt giữa các loại trà, đồng thời đưa ra lưu ý quan trọng để bạn có thể uống trà một cách an toàn.
Trong trà có chất gì gây mất ngủ?
Trong số nhiều hoạt chất có trong lá trà, caffeine được xem là thủ phạm chính gây rối loạn giấc ngủ. Đây là hợp chất có khả năng kích thích thần kinh trung ương, thường được sử dụng để tạo cảm giác tỉnh táo và giảm mệt mỏi. Vậy liệu caffeine có phải là chất gì gây mất ngủ trong trà mà nhiều người lo ngại?.
Caffeine tác động bằng cách ức chế thụ thể adenosine giúp não bộ cảm nhận sự mệt mỏi và phát tín hiệu nghỉ ngơi. Khi cơ chế này bị ngăn chặn, bạn không còn thấy buồn ngủ dù cơ thể đã cần nghỉ, dẫn đến khó ngủ hoặc trằn trọc, ngủ không sâu giấc.
Ngoài caffeine, trà còn có theophylin và theobromine ở hàm lượng nhỏ. Những chất này cũng có tác dụng kích thích nhẹ hệ tim mạch và thần kinh, có thể gây bồn chồn ở người nhạy cảm. Bên cạnh đó, trà chứa L-theanine, một acid amin có khả năng thư giãn thần kinh và làm dịu căng thẳng. L-theanine giúp cân bằng phần nào tác động của caffeine, nhưng không đủ để loại bỏ hoàn toàn ảnh hưởng gây mất ngủ.
Như vậy, khi đặt câu hỏi “trong trà có chất gì gây mất ngủ?”, caffeine chính là thành phần quan trọng nhất, cùng với một số hoạt chất khác góp phần ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Caffeine ảnh hưởng đến giấc ngủ như nào?
Sau khi uống trà, caffeine được hấp thụ nhanh chóng qua đường tiêu hóa, đạt nồng độ đỉnh trong máu sau khoảng 30–60 phút. Thời gian bán thải trung bình của caffeine là 3–7 giờ, nghĩa là chỉ một tách trà buổi chiều cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ ban đêm.
Ở phụ nữ mang thai, người lớn tuổi hoặc những người có chuyển hóa chậm, thời gian bán thải có thể kéo dài hơn, khiến việc uống trà vào buổi chiều muộn vẫn gây mất ngủ. Đây là lý do tại sao có người uống trà ít bị ảnh hưởng, trong khi người khác chỉ cần một lượng nhỏ đã khó ngủ.
Caffeine thường kéo dài thời gian để đi vào giấc, giảm hiệu quả giấc ngủ và làm tăng số lần tỉnh giấc trong đêm. Ở một số người, nó có thể làm giảm giấc ngủ sâu (SWS) và rút ngắn giấc ngủ mơ (REM). Điều này khiến dù thời lượng ngủ không thay đổi nhiều, chất lượng giấc ngủ vẫn kém, dẫn đến mệt mỏi vào ngày hôm sau.
Hàm lượng caffeine trong các loại trà
Không phải loại trà nào cũng có cùng hàm lượng caffeine. Cần phân biệt các loại trà phổ biến:
- Trà đen: chứa khoảng 40–70 mg caffeine trong mỗi tách 240 ml, gần tương đương một cốc cà phê nhỏ.
- Trà xanh: 20–50 mg/tách, thấp hơn trà đen nhưng vẫn có thể gây khó ngủ nếu uống muộn.
- Trà ô long: hàm lượng trung bình, dao động trong khoảng 30–60 mg/tách.
- Trà thảo mộc: như hoa cúc, lạc tiên, tâm sen thường không có caffeine, thậm chí có tác dụng an thần. Tuy nhiên, cần lưu ý một số thảo mộc khác như mate hoặc guarana vẫn chứa caffeine, khác biệt so với hoa cúc hay lạc tiên.
Việc lựa chọn loại trà phù hợp đóng vai trò quan trọng. Người dễ mất ngủ nên ưu tiên trà thảo mộc không chứa caffeine để tránh phải lo lắng về câu hỏi “trong trà có chất gì gây mất ngủ?” mỗi khi sử dụng.
Tác động việc sử dụng trà không hợp lý
Việc uống quá nhiều trà hoặc uống sai thời điểm không chỉ gây khó ngủ tức thời mà còn để lại hậu quả dài hạn. Dùng nhiều caffeine có thể gây lo âu, hồi hộp, đánh trống ngực. Một số nghiên cứu cho thấy nó ảnh hưởng tạm thời đến sự tập trung và trí nhớ làm việc, đặc biệt khi kết hợp thiếu ngủ kéo dài.
Ở người cao tuổi, khả năng chuyển hóa caffeine giảm, khiến ảnh hưởng đến giấc ngủ rõ rệt hơn. Với phụ nữ mang thai, caffeine đi qua nhau thai và có thể ảnh hưởng đến thai nhi, do đó nên hạn chế tiêu thụ. Ở thanh thiếu niên, việc uống trà và đồ uống chứa caffeine thường xuyên có thể gây rối loạn giấc ngủ, ảnh hưởng đến học tập và phát triển tinh thần.
Lưu ý khi uống trà để bảo vệ giấc ngủ
Để tận hưởng lợi ích của trà mà vẫn giữ được giấc ngủ ngon, bạn cần lưu ý một số nguyên tắc:
- Tránh uống trà quá sát giờ đi ngủ. Với người nhạy cảm, tốt nhất nên ngừng ít nhất 6–8 giờ trước khi ngủ để caffeine có thời gian chuyển hóa.
- Kiểm soát tổng lượng caffeine nạp vào cơ thể. Với người trưởng thành khỏe mạnh, giới hạn khuyến nghị là 300–400 mg/ngày. Phụ nữ mang thai nên giới hạn dưới 200 mg/ngày, còn thanh thiếu niên không nên vượt quá 100 mg/ngày. Cần tính tổng lượng caffeine từ tất cả nguồn: trà, cà phê, nước tăng lực, sô-cô-la.
- Chọn loại trà phù hợp. Nếu bạn thường xuyên khó ngủ, hãy ưu tiên các loại trà thảo mộc như trà hoa cúc hoặc lạc tiên. Những loại này vừa duy trì được thói quen uống trà, vừa hạn chế tác động tiêu cực đến giấc ngủ.
- Đi ngủ đúng giờ, tập thể dục vào ban ngày và tránh rượu bia, thuốc lá. Đây là những yếu tố giúp hạn chế sự tác động tiêu cực từ caffeine và bảo vệ giấc ngủ lâu dài.
Siro Harman Tuệ Tĩnh hỗ trợ giấc ngủ êm ái
Bên cạnh việc điều chỉnh thói quen uống trà, nhiều người lựa chọn các sản phẩm thảo dược hỗ trợ để cải thiện giấc ngủ. Một trong những sản phẩm đáng chú ý là Harman Tuệ Tĩnh.
Chăm giấc ngủ cho ba mẹ cùng siro thảo dược Harman Tuệ Tĩnh
Khác với thuốc ngủ tây y dễ gây lệ thuộc, Harman Tuệ Tĩnh được bào chế hoàn toàn từ thảo dược thiên nhiên, an toàn và ít tác dụng phụ. Công thức sản phẩm gồm năm thành phần quý: Lạc Tiên, Vông Nem, Lá Sen, Xuyên Khung và Đinh Lăng.
- Nhóm Lạc Tiên, Vông Nem và Lá Sen có tác dụng an thần, làm dịu căng thẳng, hỗ trợ dễ dàng đi vào giấc ngủ.
- Xuyên Khung và Đinh Lăng giúp cải thiện lưu thông máu lên não, giảm nặng đầu, mệt mỏi do thiếu ngủ.
Sản phẩm mang đến cơ chế kép: vừa thư giãn thần kinh, vừa cải thiện tuần hoàn, nhờ đó nâng cao chất lượng giấc ngủ tự nhiên. Với dạng bào chế tiện lợi, dễ uống, siro uống Harman Tuệ Tĩnh phù hợp với nhiều đối tượng, từ người cao tuổi đến người thường xuyên chịu căng thẳng thần kinh.
Trà là thức uống có lợi cho sức khỏe, nhưng caffeine chính là thành phần giải thích rõ nhất cho câu hỏi “trong trà có chất gì gây mất ngủ?”. Uống trà muộn trong ngày hoặc lạm dụng quá mức dễ dẫn đến khó ngủ, ngủ không sâu và mệt mỏi vào hôm sau. Tuy nhiên, bằng cách lựa chọn loại trà phù hợp, kiểm soát lượng caffeine và kết hợp lối sống khoa học, bạn vẫn có thể duy trì thói quen uống trà mà không lo ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ.
Nếu bạn quan tâm, hãy liên hệ hotline 1800 2295 (miễn cước) hoặc truy cập website chính thức của Dược phẩm Tuệ Tĩnh để nhận tư vấn kỹ lưỡng nhất.
